‘Elisabeth Groen’, blijft groen, maar of het nog ‘modelproject’ mag heten?
‘Elisabeth Groen’ wordt met regelmaat opgevoerd als het ultieme voorbeeld van waar de co-creatie van een burgerinitiatief en gemeente toe kan leiden.
Maar nu zitten er barstjes in dat imago. En heeft het er alle schijn van dat ‘Elisabeth Groen’ is gedevalueerd tot een NIMBY project ( Not In My Back Yard), nu het stichtingsbestuur na lang beraad het verzoek van de gemeente om vluchtelingen op het terrein van het voormalige ziekenhuis te huisvesten, heeft afgewezen.
Maatschappelijk statement
Het inwilligen van dit verzoek zou ongetwijfeld hebben betekend dat er tijdsverlies was opgetreden in de geplande transformatie van het terrein tot park. Dat was teleurstellend geweest voor de groep actieve burgers die veel tijd investeert in het project.
Maar had in de stad een indrukwekkend maatschappelijk statement afgegeven, met als boodschap “voor ons prevaleert het belang van opvang van ontheemden boven het vergroten van een al bestaand park, waar nu al volop gerecreëerd kan worden”. Die overstijgende beweging heeft het stichtingsbestuur kennelijk niet kunnen maken. En dat is een gemiste kans.
Argumentatie als verhulling
Ook de argumentatie die ten grondslag ligt aan de afwijzing verdient in mijn ogen niet de schoonheidsprijs: ” In de eerste plaats is het park als één geheel ontworpen en de waarde daarvan zou teniet worden gedaan door andere ingrepen, zoals een opvang voor vluchtelingen”. De waarde van compassie en meedogen voor de medemens is blijkbaar van ongeschikt belang in relatie tot een ontwerp van een park als ‘geheel’.
“Daarnaast zou een dergelijke ingreep ook de deur open kunnen zetten voor andere ontwikkelingen in strijd met het inrichtingsplan en het bestemmingsplan”.
Het gebrek aan vertrouwen in de samenwerking met gemeente als partner is blijkbaar van dien aard dat de deur van overleg en samenwerking met de gemeente pardoes moet worden dichtgegooid. Van uitstel komt afstel wordt er kennelijk gedacht.
“Als derde is voor de stichting van doorslaggevend belang dat het plan tot stand is gekomen via een unieke vorm van participatief burgerschap en dat een inbreuk daarop daaraan geen recht zou doen en het onderlinge vertrouwen zou schaden”.
Kortom het burgerinitiatief is heilig en kan zich geheel onttrekken aan een breder algemeen maatschappelijk belang dat gericht is op de opvang van vreemdelingen. En verwordt daarmee tot een klassiek ‘Nimby’ project, op basis van een weinig valide argumentatie, vermoedelijk om niet te hoeven zeggen: ”Geen vluchtelingen in ons park”, hetgeen een nog bedenkelijker variant is van “Geen vluchteling in onze buurt”.
Boegbeeld van ‘Het Nieuwe Samenwerken’.
Dat het ‘Elisabeth Groen’, het boegbeeld van ‘Het Nieuwe Samenwerken’, dat beoogde de burger meer invloed te geven in het stedelijke bestuur, zich daarbij declasseert wordt blijkbaar voor lief genomen. De gemeente dient te veranderen, de burger mag blijven doorgaan met het najagen van het eigenbelang.
Voor mij vormt het een zwarte bladzijde in het hoofdstuk van de bestuurlijke vernieuwing, omdat een groep ‘actieve’ burgers er niet in slaagt over de grenzen te stappen van het eigen initiatief, omdat ingrijpende maatschappelijke omstandigheden nu eenmaal een ‘offer’ vragen van alle bewoners van deze stad.