50 jaar pionieren in wijken: een feest met een barstje
Dukenburg , een stadsdeel van Nijmegen, vierde feest. 50 Jaar geleden begon de bouw van wat uiteindelijk zeven wijken zouden worden, ver van het centrum, midden in het landelijk groen aan de zuidwest kant van de stad.
Vanaf de bouw van de eerste woningen waren er actieve bewoners, ontstonden er (buurt)verenigingen en wijkorganisaties en werd er ook een bovenwijkse orgaan opgetuigd voor gezamenlijke belangenbehartiging.
Reden voor het LSA, het landelijke samenwerkingsverband van actieve bewoners, om met de bewonersorganisatie in het stijlvol gerenoveerde wijkcentrum van Dukenburg, een studiedag met een feestelijk tintje te beleggen.
Burgemeester
Tijdens het ochtendprogramma komt de burgemeester opdraven met een vlotte ‘ons kent ons’ speech, spreekt de wijkmanager haar waardering uit voor wat actieve bewoners de afgelopen decennia hebben bereikt, worden vrijwilligers van het eerste uur in het zonnetje gezet, volgt de presentatie van een mooi gemaakte ‘Canon van Dukenburg’ (http://canonvandukenburg.nl) en mag ik een inleiding houden over wijkontwikkeling in Nederland en de rol van bewoners daarin.
Barst
En dan ontstaat -voor mij- geleidelijk de barst in wat één groot ‘dank je wel’ had moeten zijn aan actieve vrijwilligers die zich soms meer dan 20 uur per week inzetten voor hun gemeenschap: de zaal is hoofdzakelijk gevuld met 55+ deelnemers , terwijl vertegenwoordigers van de professionele instellingen voor zorg, welzijn, onderwijs en huisvesting uit het stadsdeel in het geheel ontbreken.
En dat terwijl de wijk zo zwaar leunt op de inzet van vrijwilligers die op tal van leefbaarheidgebieden actief zijn en door de jaren heen een indrukwekkende bijdrage hebben geleverd aan de leefbaarheid in het stadsdeel.
En dat terwijl de bewonersorganisatie de moed heeft om juist op deze feestelijke dag de vraag te stellen: “Hoe moeten we verder?” en daar graag alle partners bij betrekt.
Oudere wijken, oudere vrijwilligers
Immers het steeds ouder wordend kader van actieve bewoner wordt geconfronteerd met de gevolgen van transities/bezuinigingen; de groeiende instroom van Nieuwe Nederlanders die niet vertrouwd zijn met de cultuur van het wijkwerk; de toenemende druk op de sociaaleconomische onderkant , die in het stadsdeel ruim vertegenwoordigd is; groeiende overlast van kansarme hangjeugd en de zich terugtrekkende overheid die grootse dingen verwacht van de burger die wel erg nadrukkelijk gelanceerd wordt als remedie tegen alle kwalen.
En terwijl ik mijn praatje hou en ontdek dat afgezien van de wijkmanager het gehele professionele kader uit het stadsdeel ontbreekt , komt er een geleidelijk een gevoel van verbijstering over mij heen.
Nieuwe aanpak
En vind ik dat al die ‘oudere vrijwilligers’ wellicht te zachtmoedig en te bescheiden zijn in wat zijn van hun professionele collega’s in hun stadsdeel mogen verwachten.
Besef ik dat ‘het nieuwe werken’ bij die professionals, als integraal onderdeel van de beoogde ‘mentaliteitsverandering’ die aan de Transities verbonden is, nog lang niet tussen de oren is gedaald. Immers het faciliteren van wat bewoners zelf kunnen en willen doen is de nieuwe norm en dat begint toch echt bij het onderhouden van hechte relaties.
En ervaar ik het pijnlijke contrast met al die prachtige burgerinitiatieven uit de maatschappelijke middenlagen en de ‘betere wijken’ die zoveel meer aandacht krijgen als ultiem bewijs voor het ontstaan van nieuwe bestuurlijke verhoudingen.
Rijd ik met tal van methodische vragen in mijn grieperige kop naar huis.
Maar weet wel dat die gasten uit Dukenburg, die soms al meer 40 jaar actief zijn voor het leefklimaat in hun straat, buurt of wijk, mijn helden zijn.
Helden die vermoeid raken en beseffen :”Onze wijk is aan een nieuwe aanpak toe…! ”