Vitale wijken: “Geen flat om te wonen”
De dame woont in een verouderde flat in het midden van het land. Ze is afgekomen op een brief die kinderen hebben geschreven aan hun medebewoners. De inhoud van die brief is eenvoudig: we willen graag slapen, maar dat lukt niet door de keiharde muziek bij de buren of door mensen die na 11.00 uur ’s avonds nog in muren gaan boren.
De brief is in meerdere talen via de brievenbussen van ruim 400 appartementen verspreid, met de uitnodiging hier eens over te komen praten. Slechts vijf volwassenen geven hier gehoor aan.
Vijandelijke overname
Eenmaal aan tafel is mevrouw P. niet meer te stoppen. Het lijkt wel een ‘vijandelijke overname’, die flat van haar. En het zijn de ‘buitenlanders met hun eigen cultuur’, die de vuilniszakken liever over de balkons kieperen dan deze met de lift naar beneden te brengen om ze daar in de containers te gooien. Luidruchtig door hun woningen banjeren. Het slot van de voordeur in de hal slopen, zodat hun kinderen zonder te bellen naar binnen kunnen komen. Zelfs de liften worden met er met regelmaat aangezien voor een publiek urinoir. Op kinderen die buiten spelen wordt geen toezicht gehouden. En wie het in zijn hoofd haalt om daar iets over te zeggen krijgt een grote bek of wordt bedreigd.
Pijnlijk
Mevrouw P. is strijdbaar, op het irritante af. Zoals ze praat over ‘buitenlanders’ zou ze direct een kamerzetel bij de PVV verdienen. Haar teksten zijn des te meer pijnlijk omdat haar Syrische buurvrouw is meegekomen. Voor het gemak is die even geen ‘buitenlander’, omdat deze nieuwkomer zich -genuanceerd- afvraagt hoe ze haar kinderen moet opvoeden binnen de grenzeloosheid van een pedagogisch klimaat waarin het gezag van de ouders blijkbaar stopt bij de voordeur.
Met kromme tenen luister ik naar een onstuitbare litanie over een leefgemeenschap die zich blijkbaar kenmerkt door de totale afwezigheid van gedeelde leefregels die nu eenmaal essentieel zijn voor het wonen in gehorige flats.
Afgehaakt
De andere deelnemers aan het gesprek zij inmiddels door zoveel verbale geweld van Mevrouw P. afgehaakt. Het belooft een asgrauwe middag te worden met als conclusie dat tegen zoveel misstanden en bitterheid iedere poging om iets te ondernemen tegen destructieve tendensen bij voorbaat tot mislukken gedoemd is.
Natuurlijke selectie
Welkom in de leefwereld van de onderkant van de samenleving. Waar ‘natuurlijke selectie’ betekent dat gezinnen, die het zich financieel kunnen veroorloven, verkassen naar een leefbaarder buurt. Waar lege plekken worden opgevuld door minima die geen woonkeuze hebben, psychiatrische patiënten die hun kliniek dienden te verlaten of ‘statushouders’ die na een jaar of langer wachten in een AZC de woningen, die niet in trek zijn, toegewezen krijgen.
Zo ontstaat een samenleving waar we weinig van weten. Die opgesloten zit binnen zich zelf. Of beter: achter voordeuren waar niemand toegang heeft en waar je je niet bemoeit met de buren. Waar je hulpverleners zelden ziet. Waar zelfs de wijkagent een zeldzame verschijning is omdat bewoners klachten niet meer melden, uit angst voor represailles.
Mistroostigheid
Dan op het breukvlak van totale mistroostigheid vinden Mijnheer R. en Mevrouw K., die ook bij het gesprek aanwezig zijn, elkaar. Zij zijn blij met hun gerenoveerde woning, maar ergerden zich aan een bovenbuurman die op de meest onmogelijke uren van de nacht “keiharde rampestamp muziek draaide en zo stoned was dat er geen zinnig woord aan de voordeur uitkwam”. Na het herhaaldelijk melden van hun klachten kreeg Mijnheer ‘Rampestamp’ een duidelijke brief in de bus van de corporatie. Sindsdien houdt hij zich koest.
Mijn collega en ik halen opgelucht adem. Onze helden zijn de bewoners die ondanks alle negatieve prikkels het vermogen hebben om kansen en uitdagingen te zien.
Wij noteren de adressen van beide bewoners. Gaan er op huisbezoek om hen uit te nodigen het kleine, maar groeiende leger van actieve bewoners te komen versterken.
En verwijzen Mevrouw P. naar het Wijkteam om een urgentie te krijgen voor een andere woning waar ze haar bitterheid niet dagelijks hoeft te activeren op basis van zoveel misstanden om haar heen.
Maar of dat haar gaat helpen?