‘Niets’ om over te schrijven
Het was wel even afkicken, nadat ik onlangs mijn laatste blog schreef over de zorg+welzijn sector in onze stad. Want tenenkrommende, verbijsterende, opportunistische en van tunnelvisie getuigende casussen zijn er te kust en te keur. Zoals er ook hartverwarmende, bemoedigende en humoristische voorbeelden te noemen zijn.
Dus ging het in mijn hoofd nog wel even door. Alleen had ik het mijn vingers verboden om nog mee te werken aan het op het web slingeren van wat mij raakt.
Pas toen kon de echte afkick beginnen. Het is geen fysieke verslaving, eerder een psychische gewenning, die tijd vraagt om uit het bewustzijn te vertrekken.
Wat blijft is de behoefte aan schrijven. De ontdekking dat woorden vanzelf verschijnen na de keuze van een thema of het bedenken van een titel.
Het is als kunst maken. Ik start vanuit een beeld of concept, maar gaandeweg het proces wordt de controle over mijn vingers losgelaten en creëren zij hun eigen dansje op de toetsen. Om na afloop verbaasd te kijken naar het resultaat. “Heb ik dat geschreven?” “Nee, hoor want ‘jij’ was bij dat schrijven toch helemaal niet aanwezig!”.
Grote ‘Niets’
Het liefst schrijf ik nu over het grote ‘Niets’. Dat behoeft enige uitleg. Decennia lang gaf ik betekenis aan mijn bestaan door het verzamelen van gedachten, meningen, beelden en redeneringen. Die kwamen uit het niets naar voren en werden allemaal opgeborgen in mijn hoofd. Sommige daarvan keurig geordend en zeer toegankelijk opgeslagen in grijze archiefkasten van celstof met een duidelijk etiket. Het zien van zo’n etiket was dan al voldoende om een vloed aan gedachten en woorden los te maken. Het naar buiten brengen van dat verbale braaksel, stond voor mijn ‘identiteit’.
Aan de straatstenen
Andere gedachten en beelden zweefden vrij rond in mijn hoofd, omdat ze nog in bewerking waren om uiteindelijk ook in de vorm van een mening of een overtuiging in een membrale archiefkast te belanden. In een sociologieboek had ik daar een mooie omschrijving voor gevonden: ‘Freischwebende Intelligenz’. Het nadeel van wat leek op een natuurlijk proces, was dat het met toenemen van de jaren in die ‘bovenwoning’ knap druk begon te worden en wat muffig ging ruiken. Dat laatste had vooral te maken met oude overtuigingen die na verloop van tijd gaan stinken. Ze worden niet tijdig vervangen door nieuwe overtuigingen en op den duur raak je ze aan de straatstenen niet meer kwijt.
Chaos of depressie
Ook hebben ze het nadeel dat er naar gehandeld dient te worden. Immers inzicht zonder actie leidt tot depressie, zoals –gedachteloze- actie zonder inzicht tot chaos leidt. Ik ben aardig bekend met beide fenomenen en zou niet weten welke toestand boven de andere te verkiezen is.
Nu bieden de hedendaagse ‘sociale media’ wel mogelijkheden om enige ‘instant verlichting’ te brengen, te oordelen naar alle pogingen om chaotische, emotionele en opgefokte meningen de cloud in te slingeren.
Echt helpen doet dat niet, eerder ontstaat een nieuwe verslaving.
Een geheel andere benadering kan gevonden worden in de wereld van de ‘mindfulness’, waar op basis van ontspanningsoefeningen dwangmatig getracht wordt alle bovengenoemde archiefkasten vooral maar dicht te houden. Dat kan best even helpen, de onderliggende ‘verzamelbehoefte’’ wordt er echter niet mee aangepakt.
Grote schoonmaak
De enige benadering die mij soulaas bood, vond ik – na lange omzwervingen door een woud aan overtuigingen, ideologieën en goedgevulde boekenkasten- in een ‘niet westerse’ benadering. Daarbij ging het niet om het verzamelen, stapelen en ordenen van alles wat in die bovenkamer kan rekenen op een plekje, maar juist om het onderzoek naar dat wat aan al die actie vooraf gaat. Immers dat wat voorafgaat aan de verzamelwoede zou ook wel eens het beste medium kunnen zijn voor de grote schoonmaak. Een schoonmaak die zich zonder inspanning voltrekt, die geen eigen ‘verdienste’ kent, die de meeste archiefkasten gewoon laat staan, omdat de inhoud geen betekenis meer heeft.
Het is een benadering die wel enige beperkingen kent. Je kunt er geen blogs over schrijven, omdat de taal hier tekort schiet.
Kortom ‘Niets’ om over te schrijven. Als dat geen bevrijding is.