Drie procent kans op het vinden van een baan? Stop met die onzin.
Een special van consumentenprogramma Radar over ‘De kans op werk’ maakt het indringend duidelijk. Naarmate de leeftijd van een werkzoekende oploopt neemt de kans op het vinden van een betaalde baan dramatisch terug.
Vind je wel werk dan bestaat de kans dat je er, gezien het huidige stelsel van belastingtoeslagen voor minima, financieel niet op vooruit maar op achteruit gaat.
Daaraan voorafgaand ben je gedwongen om een demotiverend sollicitatietraject te volgen bij het UWV. Het kostbare re-integratiecircus – dat er niet in slaagt haar effectiviteit aan te tonen- is er vooral om de eigen sectorbelangen te dienen. Het genereert interne werkgelegenheid zonder wezenlijk productief te zijn.
Een eigen leven
De systeemlogica van de overheid leidt een eigen leven, dat in de praktijk het tegenovergestelde genereert van wat formeel wordt nagestreefd. Hetzelfde beeld is ook in andere maatschappelijke sectoren te zien. Neem de Wijkteams die in het kader van de Transities rond welzijn+zorg zijn opgetuigd. Gelukkig heb ik mijzelf verboden daar nog over te schrijven.
Armoedeproblematiek
Armoede is voor een groeiende bevolkingsgroep een dagelijks terugkerend thema. Betrof het voorheen veelal laagopgeleiden, of personen met een ‘grote afstand tot de arbeidsmarkt’, recent zijn daar ook hoogopgeleide mensen uit de middenlagen bijgekomen, die als ZZP-er aan de bak moeten komen.
Vakantie-uitkeringen
Los van alle financiële misère groeit het wantrouwen jegens overheid en politiek. Maatschappelijk leidt armoede tot sociaal isolement omdat het willen ‘deelnemen aan de samenleving’ nu eenmaal een behoorlijk prijskaartje heeft.
Een en ander wordt verstrekt door de negatieve wijze waarop mensen met een uitkering tegenwoordig maatschappelijk worden gelabeld. Als onze minister-president hardop mijmert over het afschaffen van de vakantie-uitkering van bijstanders, moeten alle alarmbellen afgaan. Het is een onbeschaamde en cynische poging om de groeiende kloof tussen rijke en arm verder te vergroten. En geeft aan hoe er in de bovenwereld wordt gekeken naar onze maatschappelijke achterblijvers. Ik stel voor het woord ‘integriteit’ voorlopig maar te schrappen uit de dikke van Dalen.
Schuldhulpverlening
Hoe een en ander concreet werkt maak ik mee op de plek waar ik momenteel werkzaam ben. Zo sprak ik gisteren Bert, die zich – onopvallend- als vrijwilliger al jaren inzet met schuldhulpverlening aan de medebewoners van zijn flat. Hij was niet vrolijk, want had er net drie nieuwe klanten bij gekregen. “Ze trekken altijd veel te laat aan de bel, waardoor de schuldenlast enorm is opgelopen”. We constateren dat mensen met schulden vrijwel altijd starten met struisvogelpolitiek en dat een hele tijd proberen vol te houden. Ontkenning, angst en onvermogen om een helder financieel overzicht te krijgen – hoe pijnlijk ook- , zijn aan de orde van de dag. Dus doe je niets om achteraf te ontdekken dat deze verlegenheidsstrategie alleen het verdienmodel van deurwaarders en incassobureaus ten goede komt. De perversiteit van dit systeem laat onverhuld zien waartoe een neoliberale marktordening leidt.
Onzichtbaarheid
Bij Mevrouw S. die aanvankelijk graag wilde meewerken om de leefbaarheid in haar flat te vergroten leidde schuldproblematiek tot een vervolgstrategie: onzichtbaarheid. Om schuldeisers te ontlopen neem je geen telefoon op, reageer je niet op de huisbel en kijkt goed om je heen voordat je de kinderen uit school gaat halen. Zo raakte geheel uit ons zicht. Pas na maanden kregen we weer contact met haar.
Energierekening
Voor de nieuwkomers in de flat geldt dat ze bij hun inburgering niet of nauwelijks worden geïnformeerd over het reilen en zeilen van onze consumptiemaatschappij. Ze betalen keurig hun energierekening, stoken de verwarming hoog op in de winter, zetten de ramen lekker wijd open en raken in paniek als blijkt dat ze na een jaar een energierekening krijgen waarbij ze nog 900 euro moeten bijbetalen. Niemand die hen vertelde dat de maandelijks rekening slechts een voorheffing is.
Het zijn voorbeelden die laten zien wat de impact is van het leven aan de onderkant van de samenleving. Het zijn voorbeelden die ook laten zien hoezeer armoedeproblematiek opgesloten blijft achter de voordeur. Voor de bovenwereld is dat een geruststellende gedachte.
Het is koren op de molen van politici die ons voorhouden te werken aan een samenleving waarin iedereen ‘meedoet’. Over struisvogelpolitiek gesproken.