De stilte ligt om de hoek: stilteplekken rond Amersfoort

Het ervaren van stilte is als een innerlijke oase voor de jachtige mens die wil leren om stil te staan. Het is niet verbonden aan een omgeving. Maar soms kan de rust van een plek volmaakt harmoniëren met de stilte die van binnen wordt gevoeld. In ‘De stilte ligt om de hoek’ gaan we op zoek naar zo’n plek.
Kasteel Stoutenburg
Met een vraagprijs van ruim 1.7 miljoen euro staat het te koop. Kasteel Stoutenburg was tot voor kort de woon- en werkplek van de leden van een Franciscaans milieuproject. Zij waren niet in staat de rigoureuze huurverhoging van de eigenaar op te hoesten en werden gedwongen om afscheid nemen van hun geliefde plek. Het Utrechts Landschap is nu op zoek naar ‘een commerciële partij met hart voor de natuur’. Geheel in lijn met de maatschappelijke verhoudingen gaat het hart van het Utrechts Landschap harder kloppen bij een keihard financieel rendement, dan bij de liefde en toewijding van een kleine gemeenschap die ieder die er voor open stond liet zien hoe de mens in evenwicht met de natuur kan leven. Dat bracht honderden bezoekers naar het kloosterkasteel en het omliggende bos.
Heilzame werking
Ik was als vrijwilliger een van die bezoekers en assisteerde een paar zomermaanden in de grote moes- en kruidentuin. Leerde er vooral om met aandacht en toewijding te werken, in plaats van mij als een volslagen maniak op het wieden van onkruid te storten. Aan de keet in die tuin was een bel bevestigd. En als je belde was dat het sein voor ieder om even te stoppen met werk en ‘naar binnen te keren’ als een kort meditatief moment. Dat gebeurde misschien twee keer per dag, maar heeft een zeer heilzame werking gehad op mij. Nu wordt het huis bewoond door een antikraakwacht, wordt ook de bel in het kasteel niet meer geluid voor de maaltijd of een pauze, staan er geen auto’s op de parkeerplaats en heeft de natuur het helemaal alleen voor het zeggen.
Geheimzinnige werking
Het voetpad rond het landgoed, op de rand van bos en weiland, is een van mijn meest geliefde korte wandelingen, die tegenwoordig naar believen kan worden uitgebreid als onderdeel van het Klompenpad. Maar liever dan het voetpad, loop ik het bos in achter het kasteel en negeer ik het bordje: Niet betreden: privéterrein. Dat brengt me op een open plek, omgeven door statige beukenbomen die hun dorre bladeren ritselend aan het verliezen zijn. Verder is er niets hoorbaar. Op de plek zijn in een cirkel stenen in de aarde geplaatst. De geheimzinnige werking die daarvan uitgaat is direct voelbaar. Ik loop naar het centrum van de cirkel, zit en sta in het middelpunt en voel de verbondenheid met de aarde. “Laat het zo zijn”, gaat het door mij heen, “als zacht geruis van wind die speelt met bladeren, met geen andere wens dat de stilte die in mij vaart te ondergaan, als ode aan het ont-moeten, als het vieren van een plek waarvan ik hoop dat die behouden blijft”.
Chippewa-indiaan
Wat een bos al niet met je kan doen!
Voor wie nieuwsgierig is naar de achtergrond van deze plek: “Op deze opmerkelijke cirkel van beuken is in 1988 door Chippewa-indiaan Sun Bear met zijn stamgenoten een Medicijnwiel gelegd”, staat te lezen op een bordje met een verklaring van de betekenis van de geplaatste stenen.
Maar meer dan welke achtergrond dan ook is het de ervaring van het komen op een plek waar de stilte om de hoek ligt.
En hoop ik dat die ‘commerciële partij met een hart voor de natuur’ de plek in ere zal weten te houden.