Project Vitale wijken gaat aan eigen succes ten onder
Eind 2017 stopt het Project Vitale wijken noodgedwongen op de Horsten in Liendert.
Ogenschijnlijk niets bijzonders in ‘projectenland’, waar initiatieven even veelbelovend ontstaan als roemloos ten onder gaan.
De twee projectmedewerkers van Vitale wijken, Ria Roelofs en Daan Vosskühler hadden andere plannen. Zij waren druk bezig hun werk over te dragen aan een kerngroep actieve bewoners en hadden gepland daar in 2018 nog zo’n 6 maanden voor nodig te hebben. De gemeente en Indebuurt033 wilden daar niet op wachten.
Zij nemen het project per direct over. Enige inhoudelijke argumentatie is daarbij niet aan de orde. De projectleiders dienen eind 2017 te vertrekken. Tot verbijstering van de bewoners.
Nieuwe aanpak
In 2017 werd project Vitale wijken gefinancierd door woningcorporatie de Alliantie, op basis van een contract van 8 uur per week voor beide projectleiders. In de praktijk kwam dat neer op minimaal 16 uur per week.
De flats van de Horsten hadden geen beste naam. Het gebrek aan sociale samenhang tussen de 50 % nieuwkomers en nieuwe Nederlanders aan de ene en de ‘autochtone” bewoners aan de andere kant vormde een ernstige aantasting van het leefklimaat. Vernielingen, overtollige huisraad en voedselresten in de tuinen en het urineren in trappenhuizen en liften waren daar de zichtbare exponenten van.
Voor de huismeesters, schoonmakers en toezichthouders was het dweilen met de kraan op. Sociaal werkers zag je zelden of nooit in het complex.
Duidelijk was dat een nieuwe aanpak begon bij het vinden van actieve bewoners die achter hun voordeur vandaan wilden komen om te werken aan ‘gezamenlijk gemaakte en nageleefde leefregels’, daar waar nodig geassisteerd door de wijkprofessionals uit de domeinen van toezicht en veiligheid, welzijn en zorg en wonen.
Huisbezoek
De ingang voor zo’n omvattende operatie was ‘ontmoeting’, te beginnen bij huisbezoek. Die gesprekken leverden een waslijst op van wensen en behoeften om het leefklimaat te verbeteren. Meer dan veertig bewoners gaven aan daar een bijdrage aan te willen leveren, terwijl vijf actieve bewoners twee nieuwe Huiskamers -die de Alliantie voor bewonersactiviteiten ging inzetten- zouden gaan beheren.
Ondertussen werden de binnentuinen van de flats succesvol gerenoveerd en voorzien van de door kinderen gekozen speelobjecten en kwam er een breed buurtoverleg van bewoners en wijkprofessionals uit domeinen van toezicht en veiligheid, welzijn en zorg en wonen. Daar werden plannen gesmeed, taken verdeeld en bindende afspraken gemaakt. Zo werd een begin gemaakt met de veel beleden beleidsintentie om ‘integraal te werken’.
Een waaier aan (deel)projecten
Dit resulteerde in meerdere deelprojecten rond de aanpak van zwerfvuil; het thuis bezoeken en organiseren van bijeenkomsten van en voor statushouders die massaal in het complex gehuisvest werden; de organisatie van taallessen en huiswerkondersteuning; een zakgeldproject voor de jeugd; een website voor de buurt en Whatsap groepen rond veiligheid en overlast, de installatie van een ‘broodvergister’ die een einde moet maken aan het gooien van broodresten in de tuinen en de inrichting en dagelijkse organisatie van de twee nieuwe ontmoetingsruimtes door een kernteam van actieve bewoners.
De overname
Omdat de Alliantie van het Rijk in 2018 alleen mag investeren in leefbaarheid binnen de flats en niet meer in de leefomgeving en om de continuïteit van de inzet van wijkprofessionals te ‘borgen’ werd in het najaar van 2017 een bijeenkomst gehouden met leidinggevenden van Indebuurt033, de gemeente en de Alliantie. Inzet was de voortgang en overdracht van het werk in 2018. De projectleiding van Vitale wijken werd in verband met een tijdelijk verlenging van het project gedurende een half jaar gevraagd om in kaart te brengen welke professionele krachten er binnen het project werkzaam waren en hoe zij dachten over deze verlenging.
Dat leek een opening. Tot heel geleidelijk duidelijk werd dat er door de directie van Indebuurt033 en ambtenaren rond Welzijn en Gebiedsmanagement al bij voorbaat anders besloten was. Project Vitale wijken diende eind 2017 te stoppen. De gebiedsmanager ging het integraal werkende buurtnetwerk overnemen en Indebuurt033 kreeg de coördinatie over de rest van het project.
Boze bewoners vroegen vervolgens een gesprek aan met de wethouder. Die verwees naar de betreffende beleidsambtenaar, die op haar beurt een gesprek over de ‘positie van Ria en Daan’ weigerde.
En zo is Project Vitale wijken slachtoffer geworden van haar eigen succes. Maar maken de projectleiders zich vooral zorgen over de continuïteit van het project, omdat de nieuwe projectleiding in de verste verte niet beseft wat er allemaal komt kijken bij een project dat bottom up moet groeien en dat niet gebaat is bij een op directieniveau geplande top down overname op basis van een plat instellingsbelang.
Om het project niet nog verder in gevaar te brengen is tenslotte met de Alliantie overeengekomen dat Project Vitale wijken de eerste twee maanden van 2018 vier uur per week beschikbaar is voor de support aan de kerngroep van actieve bewoners die het beheer van de Huiskamers op zich genomen heeft. Het zou fijn zijn als instellingen bereidt zijn om aanvullende professionele ondersteuning te geven alleen als bewoners daar zelf om vragen.
Bovengenoemde gang van zaken is voor Ria Roelofs en Daan Vosskühler aanleiding om zich zowel als professional, als vrijwilliger, geheel terug te trekken uit het werken binnen het sociaal domein in Amersfoort.
Zo ga je immers niet om met betrokken bewoners en professionals.